‘Een andere blik is vaak het begin van een doeltreffende optimalisatie!’
‘Ongeacht de aard van de bezigheden zijn bedrijven dag-in-dag-uit gefocust op het zo efficiënt mogelijk realiseren van kwalitatief hoogwaardige output. Logisch natuurlijk, want dát is immers de basis van zowel hun bestaansrecht als hun succes. Daarbij is het onvermijdelijk dat leiding en medewerkers niet altijd een even scherp oog hebben voor eventuele verbeteringen in de verschillende processen binnen het bedrijf. Dat is zeker geen schande – het speelt in vrijwel iedere organisatie -, maar is tegelijkertijd wél een gemiste kans. In dat kader is het altijd verstandig om bij tijd en wijle een onbevooroordeelde buitenstaander naar die processen te laten kijken.
Die rol wordt mij – onwillekeurig en zonder vooropgezet plan – vaak toebedeeld. In aanvang word ik vaak gevraagd om een technisch mankement te verhelpen of om één onderdeel dan wel een serie onderdelen te maken. Dát leidt in samenspraak met die klant vaak op een ander niveau tot een ingrijpender plan, waarmee je het totaalproces aanzienlijk optimaliseert.’
Productiewerk
‘Zo produceer ik op reguliere basis onderdelen van messing en kunststof voor een producent van bowlingbaan-machines. Denk bijvoorbeeld aan asjes, waar een achttal bewerkingen aan gedaan moeten worden. Die komen hier in kisten met 1000 tot 1500 stuks binnen. Ik voer de gewenste bewerkingen precies op maat uit, leg de eindproducten terug in de kist en lever het geheel af bij die klant. En zij verwerken die asjes vervolgens in de machines die ze bouwen.’
Nadenken over ergonomie en tooling
‘Dat proces loopt al jaren tot volle tevredenheid van die klant. Op een gegeven moment kom ik weer eens bij die klant om een bestelling af te leveren en zie bij toeval dat één van de medewerkers met z’n duimen schakelaars op een printplaat zit te drukken. Dat bleek niet om één exemplaar te gaan, maar om veertig tot vijftig per print ! Dus ik vraag uit belangstelling of dat geen zeer doet aan de duimen. Ja, dat voelt na verloop van tijd niet echt prettig natuurlijk. Of daar geen hulpgereedschap voor is? Nee, daar is niks voor. Aldus raak ik in gesprek met de leiding over ergonomie en tooling en hoe we dat specifieke proces eventueel kunnen verbeteren. Qua snelheid, maar vooral ook qua ongemak. Zeker op de langere termijn. Tijdens die gesprekken komen we uiteindelijk op het idee van een unieke tool die dat proces versimpelt, versnelt en minder pijnlijk maakt. Vervolgens ontwerp en ontwikkel ik dat apparaat én produceer een aantal exemplaren met m’n 3D printer. Daar is die klant ontzettend mee geholpen, want het scheelt heel erg veel vervelend werk, maar vooral veel zere duimen.’
Onderdeel van bowlingbaanmachine
‘Naar aanleiding van die printplaten raak ik vervolgens betrokken bij een ander onderdeel binnen datzelfde bedrijf. Daarbij is het goed te weten dat ze bij de productie van zo’n bowlingbaan-machine gebruikmaken van een geplastificeerde MDF-plaat waarin 10 gaten zijn gefreesd voor pinsetters, in het driehoekpatroon van de bowlingbaan. Per pinsetter moeten ze vier gaten boren voor evenzoveel inslagmoeren. Dan zetten ze die moeren in die gaten, geven er een klap op met een hamer en draaien ze vast met een elektrische ratelsleutel.’
Op zoek naar de kern van het proces
‘Tja, en als je op die manier honderd van die platen moet maken, moet je 4000 van die inslagmoeren erin draaien. De mensen die dat moeten uitvoeren, worden helemaal gek van het geratel aan hun oren en aan hun handen. Dus krijg ik de vraag of we daar ook niet iets voor kunnen bedenken. En vervolgens herhaalt het hele hiervoor beschreven proces zich weer. Overleggen en nadenken over de aard van de werkzaamheden en de verschillende handelingen die daarbij komen kijken. Welke kunnen we eventueel elimineren, welke zijn absoluut noodzakelijk? Hoe kunnen we die noodzakelijke handelingen dan simplificeren en mechaniseren zonder concessies te doen aan de kwaliteit? Et cetera, et cetera. Ook daar komt weer een idee uit dat ik kan omzetten naar een ontwerp waarmee we een heleboel tijdrovende en vervelende handelingen uit het proces kunnen halen. Ook dat apparaat ontwerp, ontwikkel en maak ik voor ze, voorzien van een zelfgebouwde adapter.
‘Winst’ op alle fronten
Bovendien heb ik in dit geval een speciale bout gemaakt die ze erin moeten steken, met een dikke ring erachter zodat de bout echt al het materiaal vasthoudt en in het hout trekt. Vervolgens kun je het nieuw ontwikkelde apparaat aan de andere kant van de plaat haken, de knop indrukken en klaar. Volgende plaat. Dat is niet alleen veel gemakkelijker, maar de tijd waarmee die platen worden geproduceerd, is per plaat met tien minuten verkort.’
Vooruitgang door samenwerking
‘Dit zijn twee goede voorbeelden van hoe het werkt. Ik zie een werkwijze of een productieproces en heb het gevoel dat dat anders kan. Niet meteen een kant-en-klare oplossing, maar een globaal idee. En als de klant er dan voor open staat, denken we er samen over na. Vaak via een inhoudelijke -maar altijd interessante en leerzame – discussie hoe die oplossing er precies uit moet zien. Op de één of andere manier heb ik een scherp oog of intuïtie hoe technische processen geoptimaliseerd kunnen worden. En samen met de klant kom ik altijd tot een oplossing die werkt. Met als prettige bijkomstigheid dat ik zo’n oplossing ook nog eens daadwerkelijk kan ontwerpen, construeren en bouwen.’